ABD’de Yapılan Araştırma: Uzun Süre Oturmak Beyin Sağlığını Tehdit Ediyor
Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan yeni bir bilimsel araştırma, uzun süre oturmanın yalnızca fiziksel değil, beyin sağlığı üzerinde de olumsuz etkileri olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya göre, düzenli egzersiz yapmak bile bu olumsuz etkileri tamamen ortadan kaldıramıyor.
Vanderbilt Üniversitesi, Pittsburgh Üniversitesi ve Seul Ulusal Üniversitesi’nden bilim insanlarının ortaklaşa yürüttüğü çalışmada, 50 yaş ve üzeri bireylerde uzun süreli oturmanın beyin hacminde küçülmeye ve bilişsel gerilemeye yol açabileceği belirlendi.
Araştırma, dünya genelinde hızla yaşlanan nüfus ve artan Alzheimer vakaları dikkate alındığında, modern yaşam tarzındaki “uzun oturma süreleri” konusunda önemli bir uyarı niteliği taşıyor.
Oturma Süreniz Beyninizi Mi Öldürür?
Alzheimer’s & Dementia adlı prestijli akademik dergide yayımlanan araştırmaya göre, yalnızca düzenli egzersiz yapmak beyin sağlığını korumak için yeterli değil. Günlük hayatta uzun süre oturmak, beynin özellikle hafıza ve öğrenmeden sorumlu olan hipokampus bölgesinde incelmeye neden olabiliyor.
Vanderbilt Üniversitesi Tıp Merkezi’nden Nörolog Dr. Angela Jefferson, “Hareketsiz geçirilen zaman, yaşlılıkla birlikte beyinde doğal olarak görülen küçülme sürecini hızlandırabilir. Özellikle genetik olarak Alzheimer riski taşıyan bireyler bu etkilerden daha fazla zarar görebilir” ifadelerini kullandı.
Yalnızca Egzersiz Yapmak Bir Çözüm Değil
Araştırma kapsamında yaşları 50’nin üzerindeki 404 gönüllü birey, bir hafta boyunca özel sensörlerle izlendi. Katılımcıların büyük çoğunluğu (%87), haftalık en az 150 dakikalık egzersiz süresini karşılıyor olmasına rağmen, gün içinde daha uzun süre oturan bireylerin beyin hacimlerinin daha düşük olduğu tespit edildi.
Araştırmanın başyazarlarından Dr. Marissa Gogniat, “Alzheimer riskini azaltmak yalnızca egzersizle ilgili değil. Oturarak geçirilen sürenin azaltılması, en az hareket kadar önemli bir faktör,” değerlendirmesini yaptı.
Hipokampusun Daralması Risski Artırıyor
Beyin görüntüleme analizlerine göre, gün içinde daha fazla oturan bireylerde, özellikle hipokampus bölgesinde belirgin incelmeler görüldü. Hipokampus, hafıza işlemleri için kritik bir beyin bölgesi ve Alzheimer hastalığında ilk hasar gören alanların başında geliyor.
Araştırma, oturma süresi ile beyin hacmi arasında doğrudan bir nedensellik kurmasa da, belirgin bir ilişki bulunduğunu ortaya koyuyor. Uzmanlar, bu etkinin yaşla birlikte daha da belirginleştiğini ve özellikle genetik risk taşıyan bireylerde sonuçların daha çarpıcı olduğunu belirtiyor.
“Masa Başında Çalışıyorsanız Sık Sık Ara Verin”
Araştırmacılar, gün boyunca uzun süre masa başında oturan kişilere önemli tavsiyelerde bulunuyor. Özellikle bilişsel sağlığı korumak adına, şu öneriler öne çıkıyor:
-
Her 30 dakikada bir kısa mola verin. Ayağa kalkın ve birkaç dakikalık yürüyüşlerle vücudunuzu hareket ettirin.
-
Uzun süren toplantılar veya ekran karşısında geçen işler sırasında, oturma süresini bilinçli olarak sınırlandırın.
-
Fiziksel egzersizin yanı sıra, günlük hayatınıza hareketli yaşam alışkanlıkları kazandırmaya özen gösterin.
Araştırmacılardan Dr. Jefferson, konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Sadece spor salonuna gitmek yetmez; gün boyunca hareket hâlinde olmak, beyin sağlığını korumada belirleyici bir faktördür.”
(Kum Saati Modeli)
kaynak: https://www.karar.com/saglik-haberleri/uzun-sure-oturmak-beyni-olduruyor-1961247