Akıllı telefon ve tablet başında geçirilen uzun saatler, çocuklarda konuşma gecikmesine neden oluyor. Gelişimsel Pediatrist Uzm. Dr. Reyhan Tamer, kritik belirtileri ve ailelerin alması gereken önlemleri açıkladı.
Çocukların dil ve konuşma gelişimi, bilişsel, sosyal ve duygusal becerileriyle doğrudan ilişkilidir ve yaşamlarının en kritik dönemlerinden birini oluşturur. Ancak bazı çocuklar, yaşlarına uygun konuşma becerilerini beklenen sürede kazanamayabilir. Bu durumun dikkatle takip edilmesi gerektiğine dikkat çeken Medipol Acıbadem Bölge Hastanesi Gelişimsel Pediatri Uzmanı Dr. Reyhan Tamer, konuşma gecikmeleri ve erken müdahalenin önemi hakkında önemli bilgiler paylaştı.
Ebeveynlerin dikkat etmesi gereken bazı belirtileri anlatan Dr. Tamer, “Eğer bir çocuk bir yaşına geldiğinde ismini tanımıyorsa veya bir buçuk yaşında hala kelime kullanmıyorsa, mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır” dedi.
Konuşma gelişiminin bilişsel süreçlerle yakından ilişkili olduğunu belirten Dr. Tamer, gecikmelerin erken tedavisinin önemini vurguladı. Ayrıca, çocuğun kelime sayısı yeterli gibi görünse de dikkati kolayca dağılıyorsa, bunun altında yatan nedenin çevresel uyaran eksikliği olabileceğini ekledi.
Konuşma Geriliğinin Pek Çok sebebi Olailir
Gelişimsel Pediatri Uzmanı Dr. Reyhan Tamer’e göre, çocuklarda konuşma gecikmesinin en yaygın nedenlerinden biri, akıllı telefon, tablet ve televizyon gibi ekranlara maruz kalma süresinin artmasıdır. Bu cihazların sunduğu tek yönlü ve pasif uyarım, çocukların sağlıklı dil gelişimi için ihtiyaç duyduğu karşılıklı sosyal etkileşimi sağlamaz.
Dr. Tamer, “Ekranlar, çocukların sosyal etkileşim fırsatlarını kısıtlayarak dil gelişimlerini olumsuz etkiliyor,” sözleriyle ebeveynleri dikkatli olmaları konusunda uyardı.
Ekran Bağımlılığı Zeka Geriliğine Sebep Olabilir
Dr. Reyhan Tamer, konuşma gecikmesinin yalnızca dil becerileriyle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda beyin gelişimi üzerinde de olumsuz etkiler yaratabileceğini vurguladı.
“Yaşamın ilk üç yılı, beynin en hızlı geliştiği kritik bir dönemdir. Bu dönemde yaşanan konuşma gecikmeleri, çocuğun bilişsel ve sosyal gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir,” diyen Dr. Tamer, bu sürecin yakından izlenmesi gerektiğine dikkat çekti.
Ancak erken tanı ve uygun müdahalelerle gelişimsel geriliklerin büyük oranda telafi edilebileceğini belirterek, aileleri bilinçli ve duyarlı olmaya davet etti.
Ekran Süresi Denetlenmeli
Dr. Tamer, çocuğun konuşmasında bir gecikme fark edildiğinde, ‘bir-iki hafta daha bekleyelim’ demek yerine vakit kaybetmeden bir uzmana danışmanın önemini dile getirdi. Dr. Tamer, “Erken teşhis, sadece dil sorunlarını çözmekle kalmaz, aynı zamanda gelecekte ortaya çıkabilecek psikolojik ve sosyal zorlukları da önleyebilir” diye konuştu.
Bazen çocukların zamanında konuşsa bile artikülasyon (sesletim) sorunları yaşayabileceğine dikkat çeken Dr. Tamer, bu gibi durumlarda dil ve konuşma terapistleri veya çocuk nörologlarından destek almanın gerektiğini söyledi. Ebeveynlere, çocuklarının ekran süresini kısıtlamalarını; bunun yerine onlarla bol bol sohbet etmelerini, oyun oynamalarını ve kitap okumalarını öneren Dr. Tamer, “Dil gelişimini yakından izlemek ve şüphe durumunda profesyonel yardım almak en doğru yaklaşımdır” ifadelerini kullandı.
(Kum Saati Modeli)