Günümüzde yaygın bir sağlık sorunu haline gelen ve dünya genelinde hızla yayılan diyabet, hareketsiz yaşam tarzı, dengesiz beslenme ve stres gibi faktörlerden tetikleniyor.
Dyt. Selin Yavuz, Tip 1 ve Tip 2 diyabet hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
Diyabet, vücudun yeterli insülin üretememesi veya insülinin etkisini kaybetmesi sonucu kan şekerinin normal seviyelerin üzerine çıkmasına neden olan kronik bir hastalıktır. Hastalığın ortaya çıkmasında genetik faktörler, yaşam tarzı ve çevresel etmenler önemli rol oynayabilir.
TİP 1 DİYABET
Genellikle çocukluk ve gençlik döneminde ortaya çıkan Tip 1 diyabet, ani başlangıç gösterir ve vücut çok az insülin üretir ya da hiç üretemez. Bu bireyler ömür boyu insülin tedavisine ihtiyaç duyar.
BELİRTİLERİ:
- Aşırı susama
- Ani kilo kaybı
- Sık idrara çıkma
- Aşırı yorgunluk
TİP 2 DİYABET
Daha çok yetişkinlerde görülen Tip 2 diyabet, genetik faktörler ve sağlıksız yaşam tarzı ile ilişkilidir. Obezite, stres ve bazı hormon hastalıkları da riski artırabilir.
BELİRTİLERİ:
- Sürekli yorgunluk,
- Yaraların geç iyileşmesi,
- Ellerde ve ayaklarda uyuşma,
- Sık idrara çıkma.
RİSK FAKTÖRLERİ:
- 40 yaş üzeri bireyler,
- Aşırı kilolu olanlar,
- Ailede diyabet öyküsü bulunanlar,
- Gebelikte diyabet geçiren kadınlar,
- Hipertansiyonu olanlar.
GEBELİK DİYABETİ
Gebelik sırasında gelişen ve genellikle doğum sonrasında kaybolan gestasyonel diyabet, sonraki hamileliklerde yeniden ortaya çıkabilir. Bununla birlikte, bu durumu yaşayan kadınlar ilerleyen yıllarda Tip 2 diyabet geliştirme açısından yüksek risk altındadır.
DİYABET NASIL TEŞHİS EDİLİR?
- Açlık Kan Şekeri (AKŞ) Testi: 126 mg/dl üzeri değerler diyabet göstergesidir.
- Oral Glukoz Tolerans Testi (OGTT): Kan şekeri seviyesi 100-126 mg/dl aralığında olanlara uygulanır.
- İdrar Şekeri ve Keton Testi: Diyabet tanısında yardımcı testlerdir.
Diyetisyenin Görevi Nedir?
Diyetisyenler, diyabetli bireylerin beslenme düzenini planlayarak kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olur. Kişiye özel beslenme programları hazırlayarak karbonhidrat, yağ ve protein dengesini optimize ederler. Ayrıca, sağlıklı yaşam alışkanlıklarının benimsenmesi ve sürdürülebilmesi için rehberlik ederler.
DİYABETLİ BİREYLER İÇİN BESLENME ÖNERİLERİ
- Dengeli beslenmeye özen gösterilmeli.
- Porsiyon kontrolüne dikkat edilmeli.
- Lif oranı yüksek gıdalar tercih edilmeli.
- Şekerli yiyecekler diyetisyen kontrolünde tüketilmeli.
Diyabetin kontrol altına alınması için sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz şart. Uzmanlar, bilinçli beslenme alışkanlıklarının erken yaşlardan itibaren kazanılması gerektiğini vurguluyor.
Kaynak: https://www.saglikhabergazetesi.com/tip-1-ve-tip-2-diyabet-teshisi-ve-tedavi-yontemleri/
